KUŞ GÖZLEMCİLİĞİ

Son yıllarda turizm, deniz, güneş, kum üçlüsünün dışına çıkmakta, diğer turizm çeşitlerine olan talep giderek artmaktadır. Turizm sektörünün hızla gelişmesi, turizm-çevre ilişkisinin önem kazanmasına yol açmıştır.

Çevrenin öneminden doğan bir turizm çeşidi olan “Ekoturizm”, ülkemizin gelecekte başlıca turizm kaynaklarından biri olmaya adaydır. “Ekoturizm”in birçok dalı vardır. Bunlardan bir tanesi ise kuş gözlemciliğidir.

Kuş gözlemleme ülkemizde çok yaygın olmamasına ve birçok kişi tarafından bilinmemesine rağmen Avrupa ve Kuzey Amerika da oldukça yaygındır. Türkiye'deki toplam kuş türlerinin sayısı Avrupa'nın tamamında bulunan kuş türlerinin sayısı kadardır. Türkiye'de yaklaşık 465 kuş türü gözlemlenebilmektedir. Ülkemizin kuşlar açısından zengin olmasının nedenleri arasında; sulak alanlarımızın olması ve kuş göç yolları üzerinde yer alması gösterilebilir. Ülkemizin yedi coğrafi bölgesinde de kuş gözlemleme imkanı mevcuttur.

Türkiye'de en çok kuş türünün bir arada bulunduğu ve kuşlar için en önemli sayılan bölgeler şunlardır;

• Çamaltı Tuzlası

• Sultan Sazlığı

• Manyas Kuş Cenneti

• Darıca Kuş Cenneti

• Eğirdir Gölü

• Beyşehir

• Eber

• Akşehir Gölleri

• Kızılırmak, Yeşilırmak, ve Çukuova'daki lagünler

• Çoruh Vadisi

Kuş gözlemcileri, kuşları doğal ortamlarında gözlemlemek isteyen ve aktivitelerinin düşük çevresel etkileri olan genellikle eğitimli ve gelir düzeyi iyi insanlar olduklarından, kuş gözlemciliği eko-turizmin oldukça ümit verici bir dalıdır.

Kuş gözlemcileri, bazı türleri görmek için beklentileri olmasından dolayı normal Ekoturist’ten daha fazla para ödemeyi kabul ederler. Diğer Ekoturizm çeşitleriyle karşılaştırıldığında, kuş gözlemciliği, yerel halka en çok ekonomik katkının sağlanması, yerel halkın biyoçeşitliliğin değeri hakkında eğitilmesi ve doğal alanların başarılı bir şekilde muhafazası ve korunması için yerel insanların teşviki konusunda en çok potansiyele sahip olanıdır. Kuş gözlemcilere çeşitli türleri göstererek biyoçeşitlilikten direk para kazanan yerel halk, sıra dışı kuşlara ev sahipliği yapan ekosistemlerin korunmasında daha istekli olacaktır.

Kuş gözlem turizminin birçok olumlu ve olumsuz yönleri bulunmaktadır;

Yaban hayatını korumak için teşvik, bilinen turizm bölgeleri dışına ziyaret, bölgenin ve ülkenin ekonomisine katkı, gibi olumlu yönlerinin yanında; Kuşlara çok yaklaşarak rahatsız etme, nadir ya da tehlike altında olan türlerin rahatsız edilmesi gibi belli başlı olumsuz yönleri de bulunmaktadır.

Grup olarak gerçekleştirilen kuş gözlem turlarında bilgili ve iyi bir rehber olumsuz yönlerin giderilmesi için etkili bir çözüm yolu olabilmektedir.

Özellikle gelişmekte olan ülkelerin hükümetleri, ulusal ve uluslararası sivil toplum kuruluşları, kuş gözlem turizmi yapan şirketler, kuş gözlemciliğin tanıtımı ve eğitimine öncelik vermelidirler. Kuş gözlemciliğin doğa koruma ve doğal alanların tanıtımından gelir getirebilecek bir aktivite olmasından dolayı, bu kuruluşlar kuş gözlemciliğin kırsal kesimlerdeki insanlara ve yerel derneklere daha çok katkıda bulunması için yoğun bir çaba göstermelidirler. Tüm bu bahsi geçen konuların gerçekleşmesi durumunda sürdürülebilir turizme büyük bir katkının ortaya çıkması da kaçınılmaz olacaktır. Buda turizm-çevre açısından oldukça güzel bir gelişme olacaktır.

Türkiye'de Kuş Gözlemciliğin Durumu

Yukarıda da bahsettiğimiz gibi Türkiye zengin doğa varlıklarından dolayı doğa turizmi ve doğa turizminin alt bileşenleri açısından oldukça büyük bir potansiyele sahiptir. Ülkemizin sahip olduğu bu büyük potansiyeli en doğru ve en etkili şekilde değerlendirmeliyiz. Ülkemizde kuş gözlemleme çeşitli yollarla desteklenmektedir.

Avrupa'da 18 yıldır, Türkiye'de ise 2004 yılından bu yana kutlanan Dünya Kuş Gözlem Günü farklı illerden katılan kuş gözlemcilerinin aktiviteleri ile birlikte gerçekleştirilerek, kuşların ekolojik değerleri ve kuş koruma çalışmaları hakkında da bilgi vererek kuş gözlemciliğe büyük bir katkı sağlamaktadır. Aynı zamanda üniversitelerin kurmuş oldukları kuş gözlem topluluklarının da önemli bir yeri vardır.

Ayrıca; Önemli Kuşlar Alanları(ÖKA) Projesi' de kuş gözlemciliğine büyük bir destek sağlamaktadır.

ÖKA, 1989 yılında uluslararası kuşları koruma derneği tarafından başlatılan ve dünyanın birçok ülkesinde yürütülen bir projedir. 1990 yılında başlayan Türkiye'nin önemli Kuş Alanları Projesi, Türkiye'deki kuşlar açısından önem taşıyan alanların, kamoyu bilinci oluşturarak, lobi etkinlikleri ve kampanyalarla korunmasını, alanlardaki gelişmelerin sürekli izlenmesini ve yeni ÖKA'ların belirlenmesini amaçlamaktadır.

Bir ÖKA örneği;

Muğla/Gökova, Türkiye'nin önemli bitki alanlarından biridir. Bu değişik habitatlardan dolayı bölge fauna açısından da oldukça zengindir. Gözlemlenebilen kuş türleri arasında; İzmir yalıçapkını, Sarıasma, Üveylik, Tahtalı keklik, Karabatak, Balıkçılgiller, Çobanaldatan, Kırlangıç, Ağaçkakan Türleri, Sığırcık, Karatavuk, Karabatak, Alakarga, Çaylak, Yabanördeği, Dağ serçesi, Kartal, Şahin, Atmaca ve değişik baykuş türleri bulunuyor.

Bölgenin barındırdığı çok sayıda evrensel koruma altında olan kuş türleri arasında da bulunan İzmir Yalıçapkını sayesinde Gökova Ovası Önemli Kuş Alanı (ÖKA) statüsünü kazanmıştır.

Ülkemizin doğal zenginliklerinin farkına varmalı ve bu zenginliklerimizi koruyarak bunlardan en iyi şekilde faydalanmalıyız. Çevremizi koruyarak ve aynı zamanda faydalanarak ülkemiz için ekonomik bir katkı sağlarken, çevre bilincini de mümkün olduğu kadar yaygınlaştırabiliriz.

...Devamı: http://www.makalemarketi.com/seyahat-ve-tatil/gezi-ve-tatil-rehberleri/3099-turkiyenin-gizli-potansiyeli-kus-gozlemciligi.html#ixzz2oEABksl4